Anna Fruttero ?sht? Ekonomiste e Lart? n? Grupin p?r Varf?rin? dhe Barazin? n? Bank?n Bot?rore, dhe Massimiliano Paolucci ?sht? Menaxher Vendi i Bank?s Bot?rore p?r Kosov?n dhe Maqedonin? e Veriut.
Nd?rsa bota feston Dit?n Nd?rkomb?tare t? Gruas, ?sht? thelb?sore t? reflektohet mbi p?rparimin e b?r? dhe pengesat q? ende duhet kap?rcyer n? rrug?timin drejt barazis? gjinore. N? vitet e fundit, Kosova ka sh?nuar p?rparim t? r?nd?sish?m, ve?an?risht n? arsim dhe sh?ndet?si, duke sinjalizuar nj? trajektore pozitive. Megjithat?, sfidat e r?nd?sishme vazhdojn?, ve?an?risht n? fush?n e pun?simit dhe p?rfaq?simit politik.
Nj? nga ??shtjet m? urgjente me t? cilat p?rballen grat? n? Kosov? ?sht? pabarazia e dukshme n? mund?sit? e pun?simit. Edhepse arrijn? mesatarisht standarde m? t? larta t? arsimit se sa burrat, grat? ende hasin barriera n? qasjen n? pun?sim cil?sor. Shum? gra e gjejn? veten t? zhvendosura n? pun? t? pasigurta, me pag? t? ul?t, duke p?rjet?suar pabarazin? ekonomike. T? kufizuara nga normat tradicionale gjinore q? ua caktojn? p?rgjegj?sit? e p?rkujdesjes kryesisht grave, rruga drejt pun?simit me koh? t? plot? mbetet me pengesa. Kosova krenohet me nj? korniz? ligjore q? mb?shtet barazin? gjinore. Megjithat?, dallimi midis legjislacionit dhe zbatimit ende nuk ?sht? kap?rcyer. Boshll?qet n? zbatim minojn? efikasitetin e ligjeve t? krijuara p?r t? mbrojtur t? drejtat dhe mund?sit? e grave.
Me p?rjashtim t? duksh?m t? disa grave n? pozitat e larta udh?heq?se, si Presidentja e Republik?s s? Kosov?s dhe disa ministre n? qeverin? aktuale, dhe p?rkund?r rritjes s? pjes?marrjes, grat? jan? t? n?np?rfaq?suara n? role udh?heq?se n?p?r sektor?. Kjo munges? diversiteti jo vet?m q? i privon grat? nga mund?sit?, por gjithashtu pengon p?rparimin shoq?ror, pasi lidershipi i ndrysh?m nxit qeverisje dhe praktika biznesi m? gjith?p?rfshir?se.
Adresimi i k?tyre sfidave k?rkon nj? qasje t? shum?anshme nga forcimi i mekanizmave t? zbatimit p?r ligjet ekzistuese t? barazis? gjinore deri te rritja e pjes?marrjes s? grave n? fuqin? pun?tore.
Promovimi i pjes?marrjes s? grave n? sektor? ekonomik? me vler? t? lart? mund t? forcoj? fuqizimin e tyre ekonomik. Kjo k?rkon jo vet?m iniciativa arsimore dhe trajnimi, por edhe p?rpjekje t? vazhdueshme p?r t? krijuar kushte p?r grat? p?r t? punuar dhe, paralelisht, p?rpjekje p?r t? sfiduar normat shoq?rore q? kufizojn? zgjedhjet e grave n? karrier?.
P?r m? tep?r, p?rmir?simi i qasjes n? kujdesin ndaj f?mij?ve dhe p?rafrimi i orarit arsimor me or?t e pun?s mund t? leht?soj? pjes?marrjen e grave n? fuqin? pun?tore. Rritja e qasjes n? burimet financiare dhe mb?shtetja p?r grat? sip?rmarr?se jan? gjithashtu thelb?sore p?r nxitjen e pavar?sis? ekonomike.
Si p?rfundim, derisa Kosova ka b?r? hapa t? r?nd?sish?m drejt barazis? gjinore, sfidat e vazhdueshme k?rkojn? p?rpjekje t? q?ndrueshme nga t? gjitha pal?t e interesuara. Duke i dh?n? p?rpar?si zbatimit t? ligjeve, duke promovuar fuqizimin ekonomik, duke rritur p?rfaq?simin politik dhe duke sfiduar normat shoq?rore, Kosova mund t? vazhdoj? t? p?rparoj? drejt nj? shoq?rie m? t? barabart? dhe gjith?p?rfshir?se p?r t? gjith? qytetar?t e saj. Dita Nd?rkomb?tare e Gruas sh?rben si nj? rikujtim p?r pun?n q? mbetet p?r t'u b?r? dhe p?rgjegj?sin? kolektive p?r t? krijuar nj? t? ardhme ku barazia gjinore nuk ?sht? thjesht nj? aspirat?, por nj? realitet.