VJEN?, 11 prill 2024 ¨C Rritja ekonomike n? Ballkanin Per?ndimor parashikohet t? jet? m? e lart? n? vitin 2024, dhe t? p?rshpejtohet edhe n? vitin 2025, duke u kthyer n? nivelet mesatare t? parapandemis?. Vendet e rajonit duhet t? vijojn? me zbatimin e reformave me q?llim ngushtimin e hendekut t? zhvillimit me vendet e Bashkimit Evropian dhe p?rmir?simin e standardeve t? jetes?s. Kjo p?rfshin rritjen e investimeve p?r qytete m? t? gjelbra, duke u dh?n? atyre mund?si t? kontribuojn? n? m?nyr? m? efikase n? zhvillimin e p?rgjithsh?m ekonomik, thuhet n? Raportin e ri Ekonomik t? Bank?s Bot?rore p?r Ballkanin Per?ndimor, t? publikuar sot.
Aktiviteti ekonomik n? Ballkanin Per?ndimor pritet t? rritet me 3.2 p?r qind k?t? vit, ose 0.2 pik? p?rqindje m? shum? se rritja e parashikuar nga Banka Bot?rore n? , dhe t? vijoj? me nj? rritje prej 3.5 p?r qind n? vitin 2025. Parashikimet individuale p?r gjasht? ekonomit? e Ballkanit Per?ndimor: Shqip?ri, Bosnje dhe Hercegovin?, Kosov?, Mali i Zi, Maqedoni e Veriut dhe Serbi, jan? p?rfshir? n? P?rdit?simin Ekonomik t? Bank?s Bot?rore p?r Evrop?n dhe Azin? Qendrore, t? publikuar po sot. 
¡°Pas disa viteve t? trazuara si rezultat i pandemis? COVID-19 dhe kriz?s energjetike, ?sht? mbres?l?n?se t? shoh?sh se si rritja ekonomike e Ballkanit Per?ndimor po arrin nivelet e parapandemis?, nd?rsa varf?ria vijon t? ulet¡±, tha Xiaoqing Yu, Drejtoresh? e Bank?s Bot?rore p?r Ballkanin Per?ndimor. ¡°Megjithat?, progresi aktual nuk mjafton p?r t? p?rmbushur aspiratat e qytetar?ve dhe p?r t? p?rmir?suar standardet e jetes?s drejt atyre t? Bashkimit Evropian. Plani i ri i Rritjes i Bashkimit Evropian p?r Ballkanin Per?ndimor paraqet nj? mund?si t? mir? p?r t? nxitur zhvillimin ekonomik p?rmes reformave dhe investimeve, ve?an?risht p?r ekonomin? e gjelb?r¡±.
Plani prej gjasht? miliard? eurosh do t? ndihmoj? n? forcimin e lidhjeve ekonomike midis rajonit dhe Bashkimit Evropian, partnerin e tij m? t? madh tregtar, dhe n? zbatimin e reformave p?r rritjen e integrimit ekonomik brenda rajonit t? Ballkanit Per?ndimor. Sipas Bank?s Bot?rore, p?rmir?sime t? tilla si reduktimi i koh?s s? zhdoganimit dhe modernizimi i sistemeve t? pagesave n? vendet e rajonit mund t? ?oj? n? p?rfitime t? ndjeshme ekonomike p?r k?to vende.
Investimi n? tranzicionin e gjelb?r dhe p?rmir?simi i nivelit t? jetueshm?ris? s? qyteteve n? Ballkanin Per?ndimor mund t? ndihmoj? gjithashtu n? rigjall?rimin e rritjes rajonale, sipas raportit t? Bank?s Bot?rore.
¡°Qytetet jan? vendi ku zhvillimi ekonomik ndodh realisht. Ato i afrojn? pun?tor?t me vendet e pun?s, duke nxitur produktivitetin, rritur mund?sit? dhe duke leht?suar shk?mbimin e mallrave dhe ideve¡±, tha Natasha Rovo, Ekonomiste e Lart? e Bank?s Bot?rore dhe nj? nga autoret kryesore t? raportit. ¡°Qytetet n? Ballkanin Per?ndimor kan? shfaqur q?ndrueshm?ri n? vitet e fundit. Megjithat?, ato e kan? patur t? v?shtir? t? shnd?rrohen n? motor? t? rritjes ekonomike, jo vet?m p?r shkak t? efekteve t? sfidave strukturore dhe demografike, por edhe p?r shkak t? c?nueshm?ris? ndaj ndryshimeve klimatike. Investimet n? ekonomin? e gjelb?r mund t? jen? nj? mund?si e mir? p?r t¡¯i dh?n? shtys? rritjes n? t? ardhmen¡±.
Raporti rekomandon nd?rmarrjen e veprimeve n? tri fronte kryesore me q?llim gjelb?rimin dhe forcimin e qyteteve n? Ballkanin Per?ndimor.
S? pari, krijimi i qyteteve sa m? kompakte do t? ndikonte pozitivisht n? rritje, do t? ulte kostot n? ofrimin e sh?rbimeve publike dhe do t? p?rmir?sonte situat?n mjedisore. S? dyti, reformat dhe investimet q? synojn? zgjerimin e sistemeve t? transportit publik dhe kalimin n? nd?rtesa m? t? gjelbra, dhe me efi?enc? energjitike do t? pak?sonte ajrin e ndotur, i cili ?sht? shkaktar i mij?ra vdekjeve t? parakohshme ?do vit n? rajon. S? treti, nxeht?sia ekstreme n? qytete, me temperatura q? n? stin?n e ver?s shkojn? 4,5- 7,5¡ãC m? t? larta se n? zonat rurale rreth tyre, do t? ndikoj? negativisht n? produktivitet dhe sh?ndetin e njeriut. Bashkit? duhet t? miratojn? masa p?r freskimin e hap?sirave fizike p?rmes projektimit dhe planifikimit m? t? mir? urban dhe investimeve t? posa?me.
Kontakte:
N? Vjen?: Filip Kochan, fkochan@worldbank.org
Beograd: Gordana Filipovic, gfilipovic@worldbankgroup.org
Prishtin?: Lundrim Aliu, laliu1@worldbank.org
Shkup: Anita Bozinovska, abozinovska@worldbank.org
Sarajev?: Jasmina Hadzic, jhadzic@worldbank.org
Tiran?: Ana Gjokutaj, agjokutaj@worldbank.org
P?r m? shum? informacion dhe edicionet e m?parshme t? Raportit t? Rregullt Ekonomik t? Ballkanit Per?ndimor, kliko k?tu
