?lkelerin i?in de?i?en do?as?na haz?rlanmalar? gerekiyor
BALI, 12 Ekim 2018 ¨C D¨¹nya Bankas? taraf?ndan yay?nlanan D¨¹nya Kalk?nma Raporu 2019: ??in De?i?en Do?as? ba?l?kl? rapora g?re, teknolojinin giderek daha fazla ?ekillendirdi?i ve h?zla geli?en bir i?g¨¹c¨¹ piyasas?nda insanlar?n e?itimine ve sa?l???na daha fazla yat?r?m yap?lmas? acil bir ihtiya? haline gelmi?tir.
D¨¹nya Bankas? Grubu Ba?kan? Jim Yong Kim rapor ile ilgili yapt??? a??klamada ?unlar? kaydetti: "??in do?as? sadece de?i?miyor, h?zl? bir ?ekilde de?i?iyor. Bug¨¹n ilkokula giden ?ocuklar?n hangi i?ler i?in rekabet edeceklerini bilmiyoruz ?¨¹nk¨¹ o zaman mevcut olacak i?lerin ?o?unu hen¨¹z bilmiyoruz. Buradaki en b¨¹y¨¹k zorluk, gelecekteki i?ler nas?l olursa olsun bu ?ocuklar? ihtiya? duyacaklar? sorun ??zme ve ele?tirel d¨¹?¨¹nme gibi becerilerin yan?nda empati ve i?birli?i gibi ki?iler aras? beceriler ile donatmak olacakt?r. ?lkelerin insanlara ne kadar iyi yat?r?m yapt?klar?n? ?l?erek, h¨¹k¨¹metlerin insanlar? gelece?in ekonomisinde rekabet etmek i?in daha iyi haz?rlamak i?in aktif ad?mlar atmaya yard?mc? olaca??n? umuyoruz."
Rapora g?re, d¨¹nya genelinde ?al??an robotlar?n say?s? h?zl? bir ?ekilde artmaktad?r ve bu durum insanlar i?in mevcut i?lerin azalmas? korkusunu yaratmaktad?r. Ancak teknoloji yeni i?ler yaratman?n, ¨¹retkenli?i artt?rman?n ve etkili kamu hizmetleri sunman?n yolunu da a?maktad?r. Ya?am standartlar?n? zaten de?i?tirmi? olan yenilik?ilik ile ilgili korkular herhangi bir temele dayanmamaktad?r.
Dijital teknoloji eski ¨¹retim d¨¹zenlerine son vererek ve ?irketlerin s?n?rlar?n? belirsizle?tirerek h?zl? yenilik?ili?i ve b¨¹y¨¹meyi sa?lamaktad?r. Dijital platformlar gibi yeni i? modelleri, yeni kurulan yerel i?letmelerden ?o?u zaman ?ok az maddi duran varl??a veya ?al??ana sahip k¨¹resel devlere kadar ba? d?nd¨¹r¨¹c¨¹ bir h?zla geli?mektedir.
Yeni platformlar?n sundu?u pazarlar insanlar? hi? olmad??? kadar h?zl? bir ?ekilde birbirine ba?lamaktad?r. Bu ¡°k¨¹tlesiz ?l?ek¡± nerede ya?arlarsa ya?as?n milyonlarca insana ekonomik f?rsatlar sunmaktad?r.
Yeni pazarlar ve i?ler, ekip ?al??mas?, ileti?im ve sorun ??zme beceri?lerine sahip ?al??anlara olan talebi artt?rmaktad?r. Teknolojik de?i?im tekrara dayal? ¡°kodlanabilir¡± i?leri ortadan kald?rarak bunlar?n yerine yeni i? t¨¹rleri getirmektedir: sadece Avrupa¡¯da i?inde bulundu?umuz y¨¹zy?lda tahmini olarak 23 milyon yeni i? yarat?lacakt?r.
Teknoloji sadece insanlar?n nas?l ?al??t?klar?n? de?il, hangi ko?ullar alt?nda ?al??t?klar?n? da de?i?tirmektedir ve daha ?ok geleneksel olmayan ve k?sa s¨¹reli i? t¨¹rleri yaratmaktad?r. Bu durum baz? i?leri daha eri?ilebilir ve esnek hala getirmekle birlikte gelir istikrars?zl??? ve sosyal koruma eksikli?i gibi endi?elere yol a?maktad?r.
Geli?mekte olan ¨¹lkelerde her be? ki?iden d?rd¨¹ sosyal koruma ile ya?aman?n ne oldu?unu hi? ??renmemi?tir. ?ki milyar ki?inin kay?t d??? sekt?rde ?al??t??? istikrarl? bir ¨¹cretli istihdam korumas?ndan, sosyal refahtan ve e?itim yard?mlar?ndan yoksun bir ?ekilde ?al??t??? bir ortamda yeni ?al??ma d¨¹zenleri en yeni teknolojik dalgay? bile eskiten bir ikilem yaratmaktad?r.
??in do?as?ndaki de?i?ime uyum sa?layabilmek i?in sosyal koruman?n geli?tirilmesi gerekmektedir. ?stihdam durumlar? ne olursa olsun insanlar? koruman?n yeni yollar?na ihtiya? duyulmaktad?r.
Rapor ¨¹lkelere evrensel d¨¹zeyde garanti edilmi? bir asgari sosyal koruma seviyesi sa?layarak vatanda?lar? ile daha iyi bir ?ekilde ilgilenmeleri ?a?r?s?nda bulunmaktad?r. Tam sosyal kapsama maliyetli olacakt?r ancak baz? ¨¹lkelerde i? g¨¹c¨¹ piyasas? d¨¹zenlemelerinde yap?lacak reformlar ve k¨¹resel olarak da vergi politikalar?nda uzun zamand?r beklenen revizyonlar yolu ile bunu ba?armak m¨¹mk¨¹nd¨¹r.
?irketlerin s?n?rlar?n?n ¨¹lkelerin ve fiziksel varl?klar?n s?n?rlar?n? a?t??? bir ortamda karlar? vergilerin d¨¹?¨¹k oldu?u ¨¹lkelere kayd?rmak ve milyarlarca dolarl?k kazan?lar? vergiden ka??rmak giderek kolayla?maktad?r. Rapor k¨¹reselle?en dijital ekonomi g?z ?n¨¹nde bulundurularak uluslararas? vergi sisteminin g¨¹ncellenmesi ?a?r?s?nda bulunmaktad?r.
Nispeten ?ok az say?da maddi duran varl??? sahip olan dijital firmalar?n say?s? artt?k?a ve bu ?irketler b¨¹y¨¹d¨¹k?e stopaj vergileri daha anlaml? hala gelmektedir. Mevcut vergi d¨¹zenleri ?zellikle yoksul ve zengin ¨¹lkeler aras?nda b¨¹y¨¹k e?itsizlikler ortaya ??karmaktad?r. Y¨¹ksek gelirli ¨¹lkeler milli gelirlerinin ?ok daha y¨¹ksek bir oran?n? do?rudan vergilerden sa?larken orta ve d¨¹?¨¹k gelirli ¨¹lkeler daha ?ok t¨¹ketim ve ticaret vergilerine ba?l? kalmaktad?r.
2019 D¨¹nya Kalk?nma Raporu, insan sermayesini kapsay?c? b¨¹y¨¹menin kilit bir belirleyicisi olarak kabul eden daha geni? kapsaml? bir D¨¹nya Bankas? Grubu projesinin bir par?as?n? olu?turan ve k?sa s¨¹re ?nce yay?nlanan ?nsan Sermayesi Endeksi ile ilgili bir b?l¨¹m i?ermektedir. ?nsan Sermayesi Projesi s?z konusu endeksin yan? s?ra insan sermayesine ili?kin ara?t?rma ve ?l?¨¹mleri g¨¹?lendirmeye ve ¨¹lkelerin insan sermayesi sonu?lar?ndan daha h?zl? ilerleme kaydetmelerini desteklemeye y?nelik bir program da i?ermektedir.
