ľ¹ÏÓ°Ôº

??i v?i Nguy?n Th¨¢m, V??n qu?c gia B?ch M?, Th?a Thi¨ºn-Hu? l¨¤ cu?c s?ng c?a ?ng. ??y l¨¤ n?i ?ng l?n l¨ºn, nu?i s?ng gia ?¨¬nh v¨¤ h¨¤ng ng¨¤y g¨®p ph?n v¨¤o vi?c b?o v?.

?ng Th¨¢m kh?ng ph?i l¨¤ tr??ng h?p duy nh?t. ?ng v¨¤ nhi?u ng??i d?n kh¨¢c trong th?n Khe Su th??ng xuy¨ºn ?i tu?n tra r?ng c¨´ng c¨¢c ki?m l?m. Trong m?i chuy?n ?i, l?c l??ng b?o v? r?ng d?n b?y c?a l?m t?c hay d?n r¨¢c th?i nh?a do kh¨¢ch du l?ch ?? l?i. ??y l¨¤ m?t c?ng vi?c nh?c nh?n kh?ng ng?i ngh?, nh?ng nh?ng kho?nh kh?c y¨ºn t?nh nh? h?m nay ¨C khi m?i ng??i ngh? ng?i thu ho?ch m?ng ven ???ng ¨C ?? nh?c nh? ?ng v? l? do ?? khi?n m¨¬nh kh?ng ng?ng n? l?c b?o v? h? sinh th¨¢i quan tr?ng n¨¤y.

?ng Th¨¢m cho bi?t: "Ch¨²ng t?i l¨¤m nh?ng c?ng vi?c n¨¤y kh?ng ch? cho ri¨ºng m¨¬nh. Nh?ng c¨¢nh r?ng xanh t?t v¨¤ kh?e m?nh mang l?i l?i ¨ªch cho t?t c? m?i ng??i ¨C r?ng l¨¤m s?ch kh?ng kh¨ª, ng?n ng?a l? l?t v¨¤ gi¨²p ch?ng l?i bi?n ??i kh¨ª h?u. T?t c? ch¨²ng ta c?n ph?i chung tay."

Nh?ng b?o v? r?ng kh?ng ph?i l¨¤ m?t nhi?m v? d? d¨¤ng. "Tr??c ??y l?c l??ng ki?m l?m c¨°n m?ng v¨¤ ??a b¨¤n qu?n l? r?ng n¨ºn kh?ng ph? ???c h?t. Nh? c¨® s? tham gia c?a ng??i d?n chung tay b?o v? r?ng m¨¤ ngu?n nh?n l?c ???c t?ng l¨ºn, mang l?i hi?u qu? l?n," ki?m l?m V? H?ng Minh cho bi?t.

Th¨ºm ngu?n l?c cho ng??i gi? r?ng

Qu? ??i t¨¢c Carbon trong L?m nghi?p (FCPF) c?a Ng?n h¨¤ng Th? gi?i ?ang h? tr? th¨ºm v? t¨¤i ch¨ªnh cho nh?ng n? l?c b?o v? r?ng c?a ?ng Th¨¢m, ki?m l?m Minh v¨¤ nh?ng ng??i d?n t? h?n 1.300 c?ng ??ng trong khu v?c ch??ng tr¨¬nh. Qu? FCPF ghi nh?n t?m quan tr?ng c?a r?ng trong cu?c chi?n ch?ng bi?n ??i kh¨ª h?u. B?o v? v¨¤ qu?n l? t?t h?n nh?ng c¨¢nh r?ng hi?n c¨®, t¨¢i tr?ng r?ng v¨¤ c?i t?o r?ng s? g¨®p ph?n c?t gi?m l??ng kh¨ª th?i CO₂. Kh¨ª CO₂ v¨¤ c¨¢c kh¨ª th?i nh¨¤ k¨ªnh kh¨¢c l¨¤ nguy¨ºn nh?n ch¨ªnh g?y ra bi?n ??i kh¨ª h?u to¨¤n c?u.

Th¨¢ng 10/2020, Ch¨ªnh ph? Vi?t Nam v¨¤ Qu? FCPF ?? k? k?t Th?a thu?n Chi tr? Gi?m ph¨¢t th?i kh¨ª nh¨¤ k¨ªnh (ERPA) tr¨ºn di?n t¨ªch 2,9 tri?u ha r?ng t? nhi¨ºn t?i s¨¢u t?nh v¨´ng B?c Trung B?. Theo th?a thu?n n¨¤y, Qu? FCPF chi tr? cho Vi?t Nam 51,5 tri?u USD cho c¨¢c n? l?c b?o v? r?ng, v?i m?c ti¨ºu c?t gi?m 10,3 tri?u t?n CO₂ trong giai ?o?n s¨¢u n?m, b?t ??u t? 2018. M?t ph?n ngu?n ng?n s¨¢ch n¨¤y ???c chi tr? cho c¨¢c c¨¢ nh?n v¨¤ c?ng ??ng gi? r?ng.

?¨¢ng ch¨² ?, Vi?t Nam ?? v??t m?c ti¨ºu tr¨ºn ngay trong trong k¨¬ b¨¢o c¨¢o ??u ti¨ºn cho giai ?o?n 2018-2019.Theo b¨¢o c¨¢o k?t qu? ?o l??ng carbon ph¨¢t th?i trong giai ?o?n n¨¤y, Vi?t Nam ?? gi?m ???c 16,2 tri?u t?n CO₂. Con s? n¨¤y ?? ???c Aster Global Environmental Solutions x¨¢c nh?n ??c l?p.

?ng Tr?n Quang B?o, C?c tr??ng C?c L?m nghi?p, B? N?ng nghi?p v¨¤ Ph¨¢t tri?n N?ng th?n cho bi?t: ¡°??y l¨¤ m?t th?a thu?n mang t¨ªnh ??t ph¨¢ ??i v?i ng¨¤nh l?m nghi?p Vi?t Nam, m? ???ng cho c¨¢c ngu?n t¨¤i ch¨ªnh b? sung gi¨²p h? tr? b?o v? r?ng v¨¤ sinh k? c?a ng??i d?n c?ng nh? g¨®p ph?n gi?m ph¨¢t th?i kh¨ª nh¨¤ k¨ªnh¡±.

Th¨¤nh c?ng nh? qu?n l? r?ng b?n v?ng

Th¨¤nh c?ng c?a Vi?t Nam th?c hi?n Th?a thu?n Chi tr? Gi?m ph¨¢t th?i kh¨ª nh¨¤ k¨ªnh t?i s¨¢u t?nh v¨´ng B?c Trung B? b?t ngu?n t? nh?ng n? l?c b?o v? r?ng quy?t li?t t? tr??c ?¨®. K? t? n?m 2017, Vi?t Nam ?? th?c hi?n nghi¨ºm ng?t vi?c b?o v? r?ng t? nhi¨ºn, bao g?m d?ng khai th¨¢c g? r?ng t? nhi¨ºn. Ngo¨¤i ra, Vi?t Nam c?ng th?c hi?n nhi?u ch¨ªnh s¨¢ch h? tr? c¨¢c c?ng ??ng s?ng g?n b¨® v?i r?ng, gi¨²p h? ?a d?ng h¨®a sinh k? v¨¤ gi?m khai th¨¢c t¨¤i nguy¨ºn r?ng.

V¨ª d?, c¨¢c c?ng ??ng d?n c? gi? r?ng ???c nh?n h? tr? t¨¤i ch¨ªnh cho vi?c b?o v? r?ng, ??ng th?i ???c  tham gia v¨¤o c¨¢c ch??ng tr¨¬nh chuy?n ??i sinh k?. T? n?m 2008, Vi?t Nam ?? th?c hi?n ch¨ªnh s¨¢ch chi tr? d?ch v? m?i tr??ng r?ng (PFES) cho ng??i d?n gi? r?ng. Vi?t Nam l¨¤ qu?c gia d?n ??u to¨¤n c?u v? th?c thi ch¨ªnh s¨¢ch n¨¤y, ??n nay ?? t?o ra ngu?n thu g?n 400 tri?u USD.

B¨¤ Nguy?n Th? L? Thu, Chuy¨ºn gia cao c?p v? m?i tr??ng c?a Ng?n h¨¤ng Th? gi?i cho bi?t: ¡°Th?a thu?n Chi tr? Gi?m ph¨¢t th?i kh¨ª nh¨¤ k¨ªnh l¨¤ m?t b??c ngo?t ??i v?i Vi?t Nam, g¨®p ph?n t?ng ngu?n ng?n s¨¢ch cho c?ng t¨¢c b?o v?, ph¨¢t tri?n r?ng v¨¤ cho th?y c¨® th? t?o ra m?t ngu?n thu m?i t? vi?c h?p th? v¨¤ l?u gi? carbon c?a r?ng¡±.

Ph?n ph?i c?ng b?ng v¨¤ h??ng t?i t??ng lai

Ch¨ªnh ph? Vi?t Nam ?? nh?n ???c to¨¤n b? kho?n chi tr? v¨¤o th¨¢ng 3 n?m 2024 sau khi ?? chuy?n giao kh?i l??ng gi?m ph¨¢t th?i 10,3 tri?u t?n CO₂ nh? ?? k? k?t trong Th?a thu?n Chi tr? Gi?m ph¨¢t th?i kh¨ª nh¨¤ k¨ªnh. ??y l¨¤ kho?n chi tr? l?n nh?t t? ??tr??c ??n nay do Qu? FCPF th?c hi?n tr¨ºn to¨¤n c?u d¨¤nh cho l??ng c?t gi?m ph¨¢t th?i ?? ???c x¨¢c minh. ?? ??m b?o ph?n ph?i c?ng b?ng c¨¢c l?i ¨ªch t? ngu?n t¨¤i ch¨ªnh n¨¤y, Ch¨ªnh ph? Vi?t Nam ?? ban h¨¤nh m?t ngh? ??nh h??ng d?n th?c hi?n n?m 2022. C?ng ??ng c?a ?ng Th¨¢m ?? nh?n ???c 50 tri?u ??ng. C¨® h?n 1.300 c?ng ??ng t?i s¨¢u t?nh tham gia ch??ng tr¨¬nh, ??i di?n cho kho?ng 70.000 ??i t??ng tham gia b?o v? r?ng, ?ang ???c h??ng l?i t? kho?n thanh to¨¢n n¨¤y.

C?ng ??ng c¨® ti?ng n¨®i trong vi?c s? d?ng ti?n h? tr?. Nh? th?n ?ng Th¨¢m ?? ch?n l?p ?i?n m?t tr?i cho khu v?c nhi?u ng??i d?n t?c thi?u s? ?ang sinh s?ng hi?n ch?a c¨® ?i?n l??i. "Kho?n ??u t? n¨¤y s? gi¨²p n?ng cao an to¨¤n ? khu v?c ?¨®," ?ng Th¨¢m cho bi?t, ??ng th?i nh?n m?nh ?u ti¨ºn c?a c?ng ??ng l¨¤ c?i thi?n cu?c s?ng c?a nh?ng th¨¤nh vi¨ºn d? b? t?n th??ng nh?t.

C?ng ngh? k? thu?t s? gi¨²p ??m b?o c¨¢c kho?n h? tr? ??n ???c nh?ng ng??i d?n ? v¨´ng xa x?i h?o l¨¢nh. ???c h? tr? b?i Qu? t¨ªn th¨¢c EnABLE ¨C T?ng c??ng ti?p c?n l?i ¨ªch trong gi?m ph¨¢t th?i, c¨¢c th¨¤nh vi¨ºn c?a c?ng ??ng d?n t?c thi?u s? c¨® th? s? d?ng ?ng d?ng tr¨ºn ?i?n tho?i ?? theo d?i v¨¤ qu?n l? c¨¢c kho?n thanh to¨¢n t? ch??ng tr¨¬nh.

T??ng lai xanh

Nh? nh?ng n? l?c c?a ng¨¤nh l?m nghi?p, v?i 16,2 tri?u t?n CO₂ c?t gi?m ???c trong giai ?o?n 2018-2019, Vi?t Nam ?? v??t h?n 5,9 tri?u t?n so v?i m?c ti¨ºu ?? k? v?i Ng?n h¨¤ng Th? gi?i. V?i xu th? ?¨®, d? ki?n Vi?t Nam s? ti?p t?c v??t c¨¢c ch? ti¨ºu v? c?t gi?m CO₂ cho hai giai ?o?n b¨¢o c¨¢o c¨°n l?i (2020-2024).

V?i l??ng  CO₂ d?i d? n¨¤y, Vi?t Nam c¨® th? xem x¨¦t ?? t?o th¨ºm ngu?n thu t? chuy?n giao tr?c ti?p th?ng qua c¨¢c th?a thu?n song ph??ng ho?c giao d?ch tr¨ºn th? tr??ng carbon. Ng?n h¨¤ng Th? gi?i ?ang t¨ªch c?c h? tr? gi¨²p Vi?t Nam t?i ?a h¨®a l?i ¨ªch t? c¨¢c n? l?c b?o v? r?ng, b?o ??m th?c hi?n m?c ti¨ºu gi?m ph¨¢t th?i kh¨ª nh¨¤ k¨ªnh qu?c gia v¨¤ h¨¤i h¨°a l?i ¨ªch c?a c¨¢c b¨ºn tham gia. Ng?n h¨¤ng Th? gi?i mong mu?n ti?p t?c h? tr? Vi?t Nam m? r?ng ch??ng tr¨¬nh chi tr? gi?m ph¨¢t th?i kh¨ª nh¨¤ k¨ªnh, gi¨²p Vi?t Nam thu ???c nhi?u l?i ¨ªch t? ti?m n?ng c?t gi?m kh¨ª nh¨¤ k¨ªnh t? r?ng, ??c t¨ªnh l¨ºn ??n 40 tri?u t?n CO₂ t?i khu v?c 6 t?nh B?c Trung B?.

Nh?ng ng??i nh? ?ng Th¨¢m coi vi?c gi? r?ng l¨¤ c?ng vi?c c? ??i c?a h? m?c d¨´ ph?i ??i m?t v?i nhi?u kh¨® kh?n v¨¤ th¨¢ch th?c.

"V?i nhi?u ngu?n l?c h?n, ch¨²ng t?i c¨® th? l¨¤m t?t h?n n?a", ?ng Th¨¢m chia s?. "T?i hy v?ng ch¨ªnh ph? s? t¨¬m c¨¢ch duy tr¨¬ ch??ng tr¨¬nh n¨¤y, v¨¤ c¨® th? m? r?ng h?n n?a".