ľ¹ÏÓ°Ôº

25 ?ubat 2022: T¨¹rkiye Ekonomik ?zleme Raporunun 6¡¯¨¹nc¨¹ Say?s?

| 

Genel Bak??

T¨¹rkiye 2021 y?l?nda COVID-19 pandemisine ra?men h?zl? bir ekonomik toparlanma ya?am??t?r, ancak ayn? zamanda hanehalklar?n? da derinden etkileyen makro-finansal oynakl?klar  artm??t?r. Toparlanma s¨¹recinde, 2021 y?l?n?n ilk ¨¹? ?eyre?inde, d?? ve i? talebin de deste?i ile ekonomi bir ?nceki y?l?n ayn? d?nemine g?re y¨¹zde 11,7 b¨¹y¨¹m¨¹?; d?? ve i? mali dengeler iyile?mi? ve i?sizlik oran? d¨¹?m¨¹?t¨¹r.

Bununla birlikte, 2021 y?l?n?n 4¡¯¨¹nc¨¹ ?eyre?inde T¨¹rk Liras? rekor seviyelerde de?er kaybetmi? ve 2021 y?l?n?n Aral?k ay? itibariyle y?l ba??na k?yasla de?eri yar?dan fazla d¨¹?m¨¹?t¨¹r. T¨¹rk Liras? sonras?nda tekrar de?er kazansa da oynakl?k devam etmektedir.

Ekonominin yeniden a??lmas? ve pandemi k?s?tlamalar?n gev?etilmesinin ard?ndan, T¨¹rkiye Temmuz 2021 ba?lar?nda Delta varyant?n?n ortaya ??kmas? ile birlikte salg?nda d?rd¨¹nc¨¹ dalgay? ya?amaya ba?lam??t?r. 2021 y?l?n?n ikinci yar?s?nda, bir?ok Avrupa ¨¹lkesinde ve ABD¡¯de oldu?u gibi COVID-19 vakalar? artmaya ba?lam??t?r. Vakalarda son zamanlarda ya?anan art??, ?l¨¹m oranlar?n?n g?rece d¨¹?¨¹k olmas? sayesinde s?k? ?nlemlerin yeniden uygulamaya konulmas?na yol a?mam??t?r. A??laman?n h?zl? bir ?ekilde devam etmesi T¨¹rkiye¡¯nin tam olarak a??lanan 18 ya? ¨¹st¨¹ yeti?kin n¨¹fus oran?n?n Ocak 2022 itibariyle y¨¹zde 84¡¯¨¹n ¨¹zerine ??kmas?na yard?mc? olmu?tur. Bu oran toplam n¨¹fus i?erisinde y¨¹zde 62¡¯ye kar??l?k gelmektedir.

COVID-19 pandemisi mevcut gelir ve i?g¨¹c¨¹ e?itsizliklerini daha da artt?rm??t?r. Covid-19 krizinin b?lgesel e?itsizlikleri ayn? zamanda Do?u b?lgelerindeki kad?nlar i?in etkilerin boyutlar?n?n artmas? ?eklinde de kendini g?stermi? ve daha ?nce mevcut olan toplumsal cinsiyet e?itli?i a??klar?n? daha da artt?rm??t?r.   

Gelece?e Bak??

2021 y?l?nda kaydedilen ?ok y¨¹ksek b¨¹y¨¹menin ard?ndan, makro-finansal belirsizlikler T¨¹rkiye¡¯nin ekonomik b¨¹y¨¹me g?r¨¹n¨¹m¨¹n¨¹ negatif olarak etkilemektedir. 2021 y?l?nda oldu?u gibi, 2022 y?l?ndaki b¨¹y¨¹mede de, ihracatta devam eden g¨¹?l¨¹ toparlanman?n ?nemli bir fakt?r olmas? beklenmektedir. B¨¹y¨¹me bile?iminin d?? talebe do?ru kaymaya devam edece?i ?ng?r¨¹lmektedir.

?retim taraf?nda, hizmetler sekt?r¨¹n¨¹n 2022-23 d?neminde b¨¹y¨¹meye katk?s?n? artt?rmas? beklenmektedir. Hizmetler sekt?r¨¹, turizm sekt?r¨¹ndeki g¨¹?l¨¹ toparlanma sayesinde 2022 y?l?ndaki b¨¹y¨¹menin yakla??k ¨¹?te ikisini olu?turacakt?r.

A??lamadaki zorluklar bug¨¹ne kadar kaydedilen ilerlemeyi sekteye u?ratabilir; T¨¹rk Liras?¡¯n?n de?er kaybetmeye devam etmesi ve y¨¹ksek enflasyon makro-finansal k?r?lganl?klar? daha da a??rla?t?rabilir, reel gelirleri a??nd?rabilir, fiyatlama mekanizmas? ¨¹zerinde bozucu etki yaratabilir ve ¨¹retim ve tedarik kanallar?n? kesintiye u?ratabilir. Y¨¹ksek enflasyon T¨¹rkiye¡¯nin yoksullu?u azaltma alan?nda kaydetti?i ilerleme i?in de ciddi bir risk olu?turmaktad?r.

Makroekonomik politika ayarlar?, g¨¹veni artt?racak ve makro-finansal riskleri azaltacak ?ekilde uyarlanmal?d?r.  Para politikas?ndaki gev?emenin s¨¹rd¨¹r¨¹lmesi i? ve d?? dengesizlikleri artt?rmaya devam edebilir. Yat?r?mc? g¨¹venini yeniden tesis etmek ve enflasyon beklentilerini sa?lamla?t?rmak i?in s?k? para politikas? uygulanmas? gerekmektedir.

Politikalar ayr?ca yoksul kesimlerin desteklenmesi ve i?g¨¹c¨¹ piyasas?n?n iyile?tirilmesi ¨¹zerine de odaklanmal?d?r. 2021 y?l?nda ekonomik faaliyette kaydedilen h?zl? toparlanma, pandeminin istihdam ¨¹zerindeki etkisini tersine ?evirmeye yard?mc? olmu?tur, ancak bir tak?m zorluklar yeniden ortaya ??km??t?r.  ??g¨¹c¨¹ talebini te?vik etme ve istihdamda, e?itimde veya ??retimde olmayanlar da dahil olmak ¨¹zere kad?nlar?n ve k?r?lgan gen?lerin i?g¨¹c¨¹ne kat?l?mlar?n? art?rma ihtiyac? daha da artm??t?r.

T¨¹rkiye¡¯nin son zamanlarda ge?mi?te oldu?u kadar veya di?er geli?en piyasalar kadar yabanc? do?rudan yat?r?m ?ekemedi?i d¨¹?¨¹n¨¹ld¨¹?¨¹nde, ¨¹lkenin uzun vadeli k¨¹resel rekabet?ili?ini artt?rman?n ¨¹zerinde de odaklanmak gerekmektedir. ?retime ve y¨¹ksek teknolojiye d?n¨¹k kaliteli yabanc? do?rudan yat?r?m, T¨¹rkiye gibi y¨¹ksek gelir d¨¹zeylerini yakalamay? hedefleyen ¨¹lkeler i?in ?nemlidir.

T¨¹rkiye ayr?ca AB¡¯ye ihracat?n? etkileyecek olan AB S?n?rda Karbon D¨¹zenleme Mekanizmas?n?n etkilerinin ?ng?r¨¹lmesinde ve bunlar do?rultusunda haz?rl?klar?n yap?lmas?nda da ilerleme kaydetmelidir.

?nceki T¨¹rkiye Ekonomi Monit?rleri

27 Nisan 2021: T¨¹rkiye Ekonomik ?zleme Raporunun 5¡¯¨¹nc¨¹ Say?s?

 | 

11 A?ustos 2020: T¨¹rkiye Ekonomik ?zleme Raporunun 4¡¯¨¹nc¨¹ Say?s?

T¨¹rkiye Ekonomi Monit?r¨¹ 3: Yeni Bir Rota ?izmek

D¨¹nya Bankas?, Kas?m 2019

T¨¹rkiye Ekonomi Monit?r¨¹ 2: Istikrar? Sa?lamak

D¨¹nya Bankas?, Aral?k 2018

T¨¹rkiye Ekonomi Monit?r¨¹ 1: D?? A???? ?nemsemek-Y?netici ?zeti 

D¨¹nya Bankas?, May?s 2018