C¨¢c bi?n th? COVID-19 lan r?ng, k?t h?p v?i l?m ph¨¢t, n? v¨¤ b?t b¨¬nh ??ng ?? v¨¤ ?ang l¨¤m gia t?ng b?t ?n
WASHINGTON, ng¨¤y 11 th¨¢ng 1 n?m 2022 ¡ª Theo b¨¢o c¨¢o Tri?n v?ng Kinh t? To¨¤n c?u m?i nh?t c?a Ng?n h¨¤ng Th? gi?i (WB), kinh t? to¨¤n c?u sau giai ?o?n ph?c h?i m?nh m? trong n?m 2021 ?ang b?t ??u r?i v¨¤o t¨¬nh tr?ng suy tho¨¢i r? r?t trong b?i c?nh c¨¢c m?i ?e d?a m?i t? c¨¢c bi?n th? COVID-19 v¨¤ s? gia t?ng l?m ph¨¢t, n? v¨¤ b?t b¨¬nh ??ng thu nh?p. ?i?u n¨¤y c¨® th? s? c?n tr? kh? n?ng ph?c h?i c?a c¨¢c n?n kinh t? ?ang ph¨¢t tri?n. T?ng tr??ng to¨¤n c?u ???c d? b¨¢o ??s? gi?m s?u t? 5,5% n?m 2021 xu?ng 4,1% n?m 2022 v¨¤ 3,2% v¨¤o n?m 2023 khi c¨¢c nhu c?u tr??c ??y b? d?n n¨¦n gi?m ?i v¨¤ c¨¢c ch¨ªnh s¨¢ch h? tr? t¨¤i kh¨®a v¨¤ ti?n t? s? thu h?p l?i tr¨ºn to¨¤n th? gi?i.
T?c ?? l?y lan nhanh c?a bi?n th? Omicron cho th?y ??i d?ch c¨® kh? n?ng s? ti?p t?c l¨¤m gi¨¢n ?o?n ho?t ??ng kinh t? trong th?i gian t?i. B¨ºn c?nh ?¨®, t?ng tr??ng ? c¨¢c n?n kinh t? l?n nh? M? v¨¤ Trung Qu?c c?ng gi?m t?c ?¨¢ng k?, ?nh h??ng ??n c?u b¨ºn ngo¨¤i c?a c¨¢c n?n kinh t? m?i n?i v¨¤ ?ang ph¨¢t tri?n. ??n th?i ?i?m ch¨ªnh ph? c¨¢c n??c ?ang ph¨¢t tri?n kh?ng c¨°n d? ??a ch¨ªnh s¨¢ch ?? h? tr? kinh t? n?u c?n, th¨¬ c¨¢c l¨¤n s¨®ng d?ch COVID-19 m?i, nh?ng ?i?m ngh?n c? h?u trong chu?i cung ?ng, ¨¢p l?c l?m ph¨¢t, v¨¤ t¨¬nh tr?ng b?t ?n v? t¨¤i ch¨ªnh leo thang ? nhi?u khu v?c tr¨ºn th? gi?i c¨® th? l¨¤m gia t?ng nguy c? ¡°h? c¨¢nh c?ng¡±.
¡°N?n kinh t? th? gi?i ?ang c¨´ng l¨²c ph?i ??i ph¨® v?i ??i d?ch COVID-19, l?m ph¨¢t v¨¤ s? b?t ??nh c?a ch¨ªnh s¨¢ch, trong khi chi ti¨ºu c?ng v¨¤ ch¨ªnh s¨¢ch ti?n t? ?ang trong b?i c?nh ch?a c¨® ti?n l?. B?t b¨¬nh ??ng gia t?ng v¨¤ nh?ng th¨¢ch th?c v? v?n ?? an ninh s? g?y ra ?nh h??ng ti¨ºu c?c ??i v?i c¨¢c n??c ?ang ph¨¢t tri?n. ?? h? tr? c¨¢c qu?c gia t?ng tr??ng trong ?i?u ki?n thu?n l?i c?n qu?c t? ph?i h¨¤nh ??ng ??ng b? v¨¤ c¨® c¨¢c bi?n ph¨¢p ?ng ph¨® ch¨ªnh s¨¢ch qu?c gia to¨¤n di?n,¡± Ch? t?ch Nh¨®m Ng?n h¨¤ng Th? gi?i David Malpass ph¨¢t bi?u.
T?ng tr??ng kinh t? ch?m l?i s? ?i k¨¨m v?i gia t?ng kho?ng c¨¢ch v? t?c ?? t?ng tr??ng gi?a c¨¢c n?n kinh t? ti¨ºn ti?n v¨¤ c¨¢c n?n kinh t? m?i n?i v¨¤ ?ang ph¨¢t tri?n. T?c ?? t?ng tr??ng c¨¢c n?n kinh t? ti¨ºn ti?n d? ki?n ??s? gi?m t? 5% n?m 2021 xu?ng c¨°n 3,8% v¨¤o n?m 2022 v¨¤ 2,3% v¨¤o n?m 2023, n?u ?i?u ti?t ph¨´ h?p t?c ?? n¨¤y s? ?? ?? kh?i ph?c s?n l??ng v¨¤ ??u t? ? c¨¢c n?n kinh t? n¨¤y v? m?c tr??c ??i d?ch. Tuy nhi¨ºn, ? c¨¢c n?n kinh t? m?i n?i v¨¤ ?ang ph¨¢t tri?n, t?ng tr??ng d? ki?n ??s? gi?m t? 6,3% n?m 2021 xu?ng 4,6% n?m 2022 v¨¤ 4,4% n?m 2023. ??n n?m 2023, d? b¨¢o t?t c? c¨¢c n?n kinh t? ti¨ºn ti?n c¨® th? kh?i ph?c s?n xu?t ho¨¤n to¨¤n; tuy nhi¨ºn s?n xu?t ? c¨¢c n?n kinh t? m?i n?i v¨¤ ?ang ph¨¢t tri?n s? v?n th?p h?n 4% so v?i m?c tr??c ??i d?ch. ??i v?i nhi?u n?n kinh t? d? b? t?n th??ng, kho?ng c¨¢ch n¨¤y th?m ch¨ª c¨°n l?n h?n: s?n l??ng c?a c¨¢c n?n kinh t? d? t?n th??ng v¨¤ b? ?nh h??ng b?i xung ??t s? th?p h?n 7,5% so v?i xu th? tr??c ??i d?ch v¨¤ s?n l??ng c?a c¨¢c qu?c ??o nh? s? th?p h?n 8,5%.
Trong khi ?¨®, t¨¬nh tr?ng l?m ph¨¢t gia t?ng, k¨¦o theo ?nh h??ng nghi¨ºm tr?ng ??i v?i ng??i lao ??ng thu nh?p th?p, l?i ?ang g?y c?n tr? ??i v?i ch¨ªnh s¨¢ch ti?n t?. T? l? l?m ph¨¢t th? gi?i v¨¤ t? l? l?m ph¨¢t ? c¨¢c n??c ph¨¢t tri?n ?ang ? m?c cao nh?t k? t? n?m 2008. T?i c¨¢c th? tr??ng m?i n?i v¨¤ c¨¢c n?n kinh t? ?ang ph¨¢t tri?n, l?m ph¨¢t c?ng ??t m?c cao nh?t k? t? n?m 2011. Do ?¨® nhi?u n?n kinh t? m?i n?i v¨¤ ?ang ph¨¢t tri?n ?ang thu l?i ch¨ªnh s¨¢ch h? tr? ?? ki?m ch? ¨¢p l?c l?m ph¨¢t, trong khi n?n kinh t? c¨°n r?t l?u m?i c¨® th? ph?c h?i.
B¨¢o c¨¢o Tri?n v?ng Kinh t? To¨¤n c?u m?i nh?t ??a ra c¨¢c ph?n t¨ªch theo l?nh v?c, cung c?p nh?ng nh?n ??nh m?i v? ba tr? ng?i ?ang ?e d?a kh? n?ng ph?c h?i b?n v?ng ? c¨¢c n?n kinh t? ?ang ph¨¢t tri?n. Trong l?nh v?c n? - l?nh v?c ??u ti¨ºn, b¨¢o c¨¢o ?? so s¨¢nh s¨¢ng ki?n ??qu?c t? m?i nh?t nh?m gi?i quy?t n? kh?ng b?n v?ng ? c¨¢c n?n kinh t? ?ang ph¨¢t tri?n - Khu?n kh? Chung G20 - v?i c¨¢c s¨¢ng ki?n ??ph?i h?p tr??c ?¨® ?? h? tr? x¨®a n?. C?n l?u ? r?ng ??i d?ch COVID-19 ?? ??y t?ng n? to¨¤n c?u l¨ºn m?c cao nh?t trong v¨°ng 50 n?m qua trong khi b?c tranh ch? n? ng¨¤y c¨¤ng tr? n¨ºn ph?c t?p, do ?¨® c¨¢c s¨¢ng ki?n ph?i h?p v? x¨®a n? trong t??ng lai s? g?p nhi?u tr? ng?i h?n. Vi?c ¨¢p d?ng c¨¢c b¨¤i h?c t? nh?ng l?n c? c?u n? tr??c ??y v¨¤o Khu?n kh? Chung G20 c¨® th? s? t?ng hi?u qu? cho s¨¢ng ki?n n¨¤y v¨¤ tr¨¢nh ???c v?n ?? m¨¤ c¨¢c s¨¢ng ki?n ??tr??c ?¨® g?p ph?i.
Mari Pangestu, T?ng Gi¨¢m ??c ?i?u h¨¤nh Ch¨ªnh s¨¢ch ph¨¢t tri?n v¨¤ Quan h? ??i t¨¢c c?a Ng?n h¨¤ng Th? gi?i cho bi?t: ¡°Nh?ng quy?t s¨¢ch c?a c¨¢c nh¨¤ ho?ch ??nh ch¨ªnh s¨¢ch trong v¨¤i n?m t?i s? quy?t ??nh ti?n tr¨¬nh ph¨¢t tri?n c?a th?p k? t?i. ?u ti¨ºn tr??c m?t l¨¤ ??m b?o tri?n khai v?c xin r?ng r?i v¨¤ c?ng b?ng h?n ?? c¨® th? ki?m so¨¢t ???c ??i d?ch. Nh?ng ?? gi?i quy?t nh?ng b??c th?t l¨´i trong ti?n tr¨¬nh ph¨¢t tri?n nh? t¨¬nh tr?ng b?t b¨¬nh ??ng gia t?ng, c?n ph?i c¨® h? tr? l?u d¨¤i. Trong giai ?o?n t? l? n? t?ng cao, h?p t¨¢c to¨¤n c?u s? l¨¤ ?i?u c?n thi?t ?? gi¨²p t?ng ngu?n l?c t¨¤i ch¨ªnh cho c¨¢c n?n kinh t? ?ang ph¨¢t tri?n ?? c¨¢c n?n kinh t? n¨¤y c¨® th? ??t ???c s? ph¨¢t tri?n xanh, b?n v?ng v¨¤ bao tr¨´m¡±.
L?nh v?c ph?n t¨ªch th? hai c?a b¨¢o c¨¢o nghi¨ºn c?u v? t¨¢c ??ng c?a chu k? kinh t? bong b¨®ng ¨C v? ??i v?i gi¨¢ c? h¨¤ng h¨®a ? th? tr??ng m?i n?i v¨¤ c¨¢c n?n kinh t? ?ang ph¨¢t tri?n, l¨¤ c¨¢c n?n kinh t? ph? thu?c nhi?u v¨¤o xu?t kh?u h¨¤ng h¨®a. B¨¢o c¨¢o cho th?y nh?ng chu k? n¨¤y bi?n ??ng m?nh trong hai n?m qua, c? th? gi¨¢ h¨¤ng h¨®a gi?m s?u khi ??i d?ch COVID-19 b¨´ng ph¨¢t v¨¤ sau ?¨® t?ng v?t, th?m ch¨ª c¨® l¨²c l¨ºn m?c cao nh?t l?ch s? trong n?m 2021. Di?n bi?n kinh t? v? m? to¨¤n c?u v¨¤ c¨¢c y?u t? v? ngu?n cung h¨¤ng c¨® th? s? khi?n chu k? kinh t? bong b¨®ng ¨C v? n¨¤y ti?p di?n tr¨ºn th? tr??ng h¨¤ng h¨®a. ??i v?i nhi?u m?t h¨¤ng, nh?ng chu k? n¨¤y c?ng ???c khu?ch ??i b?i c¨¢c t¨¢c ??ng c?a bi?n ??i kh¨ª h?u v¨¤ vi?c chuy?n ??i t? nhi¨ºn li?u h¨®a th?ch sang n?ng l??ng s?ch. Ph?n t¨ªch c?ng ch? ra r?ng t? nh?ng n?m 1970 nh?ng chu k? gi¨¢ c? h¨¤ng h¨®a b¨´ng n? c¨® xu h??ng l?n h?n chu k? v?, t?o ra c? h?i ?¨¢ng k? cho s? t?ng tr??ng m?nh m? v¨¤ b?n v?ng h?n ? c¨¢c n??c xu?t kh?u h¨¤ng h¨®a, nh?t l¨¤ v?i nh?ng n??c ¨¢p d?ng c¨¢c ch¨ªnh s¨¢ch ch?t ch? trong chu k? b¨´ng n? ?? t?n d?ng l?i th? c?a c¨¢c c? h?i n¨¤y.
N?i dung ph?n t¨ªch th? ba c?a b¨¢o c¨¢o ?i s?u v¨¤o t¨¢c ??ng c?a ??i d?ch COVID-19 ??i v?i t¨¬nh tr?ng b?t b¨¬nh ??ng to¨¤n c?u. B¨¢o c¨¢o ch? ra ??i d?ch ?? l¨¤m gia t?ng b?t b¨¬nh ??ng thu nh?p to¨¤n c?u, l?y ?i m?t ph?n th¨¤nh qu? ?? ??t ???c trong hai th?p k? tr??c ?¨®. ??i d?ch c?ng l¨¤m gia t?ng s? b?t b¨¬nh ??ng trong nhi?u n?i dung kh¨¢c, nh? ngu?n cung v?c-xin, t? l? t?ng tr??ng kinh t?, kh? n?ng ti?p c?n v?i gi¨¢o d?c v¨¤ ch?m s¨®c s?c kh?e, t¨¬nh tr?ng m?t vi?c l¨¤m v¨¤ m?t thu nh?p, trong ?¨® nh?ng ??i t??ng b? ?nh h??ng nhi?u nh?t l¨¤ ph? n?, lao ??ng c¨® tr¨¬nh ?? th?p v¨¤ lao ??ng phi ch¨ªnh th?c. Xu h??ng n¨¤y c¨® kh? n?ng ?? l?i nh?ng h? qu? l?u d¨¤i: c? th?, t?n th?t v? v?n con ng??i do s? gi¨¢n ?o?n trong gi¨¢o d?c c¨® th? ?? l?i ?nh h??ng qua nhi?u th? h?.
Ayhan Kose, Gi¨¢m ??c Ch??ng tr¨¬nh B¨¢o c¨¢o Tri?n v?ng c?a Ng?n h¨¤ng Th? gi?i, nh?n ??nh: ¡°Trong b?i c?nh t?ng tr??ng s?n xu?t v¨¤ ??u t? ???c d? b¨¢o ch?m l?i, d? ??a ch¨ªnh s¨¢ch h?n ch? v¨¤ nh?ng r?i ro l?n ?ang l?n ¨¢t so v?i c¨¢c tri?n v?ng, c¨¢c n?n kinh t? m?i n?i v¨¤ ?ang ph¨¢t tri?n s? c?n ph?i s? d?ng c¨¢c ch¨ªnh s¨¢ch t¨¤i kh¨®a v¨¤ ti?n t? m?t c¨¢ch th?n tr?ng, ??ng th?i c?n th?c hi?n nh?ng c?i c¨¢ch ?? gi?i quy?t nh?ng h?u qu? c?a ??i d?ch. C¨¢c ch??ng tr¨¬nh c?i c¨¢ch c?n ???c x?y d?ng ?? c?i thi?n ??u t? v¨¤ v?n con ng??i, gi?m b?t b¨¬nh ??ng gi?i v¨¤ kho?ng c¨¢ch thu nh?p, c?ng nh? ??i ph¨® v?i nh?ng th¨¢ch th?c c?a bi?n ??i kh¨ª h?u¡±.
T?i B¨¢o c¨¢o Tri?n v?ng Kinh t? To¨¤n c?u .
Tri?n v?ng khu v?c:
??ng ? v¨¤ Th¨¢i B¨¬nh D??ng: D? b¨¢o t?ng tr??ng n?m 2022 s? gi?m xu?ng 5,1%, sau ?¨® t?ng nh? l¨ºn 5,2% v¨¤o n?m 2023. ?? bi?t th¨ºm th?ng tin chi ti?t, xem b¨¢o c¨¢o t?ng quan khu v?c
Ch?u ?u v¨¤ Trung ?: D? b¨¢o t?ng tr??ng n?m 2022 s? gi?m t?c xu?ng 3% v¨¤ xu?ng 2,9% v¨¤o n?m 2023. ?? bi?t th¨ºm th?ng tin chi ti?t, xem b¨¢o c¨¢o t?ng quan khu v?c
Ch?u M? Latinh v¨¤ Caribe: T?ng tr??ng d? b¨¢o s? gi?m xu?ng 2,6% v¨¤o n?m 2022 tr??c khi t?ng nh? l¨ºn 2,7% v¨¤o n?m 2023. ?? bi?t th¨ºm th?ng tin chi ti?t, xem b¨¢o c¨¢o t?ng quan khu v?c
Trung ??ng v¨¤ B?c Phi: T?ng tr??ng n?m 2022 d? b¨¢o s? t?ng l¨ºn 4,4%, sau ?¨® gi?m xu?ng 3,4% trong n?m 2023. ?? bi?t th¨ºm th?ng tin chi ti?t, xem b¨¢o c¨¢o t?ng quan khu v?c .
Nam ?: T?ng tr??ng d? b¨¢o t?ng l¨ºn 7,6% trong n?m 2022, sau ?¨® gi?m xu?ng 6% trong n?m 2023. ?? bi?t th¨ºm th?ng tin chi ti?t, xem b¨¢o c¨¢o t?ng quan khu v?c
Ch?u Phi c?n Sahara: D? b¨¢o t?ng tr??ng n?m 2022 s? t?ng nh? l¨ºn 3,6% v¨¤ l¨ºn 3,8% trong n?m 2023 ?? bi?t th¨ºm th?ng tin chi ti?t, xem b¨¢o c¨¢o t?ng quan khu v?c
